Savalan Yonar

Təbriz türklərindən olan Hüseyn Kazımzadə pan-iranizm fikirlərini kütləvi yayan şəxslərdən biri olmuşdur. O, Berlin şəhərində nəşr edilən “İranşəhr” adlı jurnalda öz fikirlərini yayırdı. Belə demək olar ki, “İranşəhr” dərgisi Rza şah dövləçilyinin nəzəri-metodoloji əsaslarını hazırlamış, mərkəzləşmə siyasətinin və tək fars dilli və ariyan yönlü irqiçi-nasionalizm ideologiasının əsaslarını yaratmışdı.

Eldar Qaradağlı

Bir toplumun millət halına gəlməsində onun Milli Beynini genişləndirir və ona özəl baxışaçısı verir. Tarix bilgisi özgür toplumların sürəkli ulusallaşmasına yardımçıolarkən, özgürlük savaşında olan əsir toplumlar üçün də vaz geçirilməz dayanışma, dirənmə və milli ideya bağlantısıdır. Hər millətin milli tarix anlayışı, o millətin bütövlüyünün qarantısı olur. Tarix anlayışı bir milləti mənəvi bölünmələrdən, millətaltı, millətüstü əngəllərdən, uzun müddətli coğrafik və fiziksəl qopuqluqlardan qoruyur.

Elçin Hatəmi

Toplumun nüfuzunun yarısını təşkil edən qadınlar tarixən qurulan sistemlərin, cəmiyyətlərin və hakimiyyətlərin qurbanı olub. Odur ki, qadına qarşı istismar təfəkkürünün kökü çox qədimə dayanır. Bu yanaşmanın nəticəsi olaraq kişilər fiziki güclərindən istifadə etməklə cəmiyyətin bütün sektorlarını ələ keçirib, qadınlar isə yalnız ev və məişət sərhədi ilə məhdudlaşan həyata məhkum olublar. Vəzifə bölgüsü kişilərin hakimiyyətini artıraraq qadınları fərd olaraq qula çevirib. 

Hakan KAYĞUSUZ

Azerbaycan’da yaşayan Türklere genel olarak “Azeri” tabiri kullanılsa da aslında Azeri adlı bir millet yoktur. Azeri, “Azerbaycan coğrafyasında yaşayanlar” anlamında kullanılmakta olup, etnik değil coğrafi bir kimliği temsil eder. Azerbaycan Cumhuriyeti, İran Azerbaycanı, Irak ve Türkiye Türkleri Oğuz boyundandır. Bu sebeple Azerbaycan coğrafyasında yaşayan Türklere “Azerbaycan Türkleri” olarak hitap etmek daha uygundur. Azerbaycan coğrafyasında birçok Türk boyu karışarak günümüzdeki Azerbaycan Türklerini oluşturmuşlardır. 

Hakan KAYĞUSUZ

Azerbaycan coğrafyasının Türkleşmesi 1380-1469 yılları arasında hüküm süren Karakoyunlular zamanında da devam etmiştir. Azerbaycan’ın en önemli merkezi sayılan Tebriz, Celayirliler ile Karakoyunlular arasında sık sık el değiştirmiştir. Karakoyunlu Türkmen Devleti, bir başka Türkmen Devleti olan Akkoyunlular tarafından yıkılmıştır. Karakoyunluların İran Azerbaycanı’nda bıraktığı en önemli eser Tebriz’de yaptıkları Gök Mescit’tir.

Hasan AKYOL

Anadolu’nun doğusunda, birbirlerine rakip olarak yaşayan bu iki güç, XIV. yüzyılda bütün Yakın Doğu’da meydana gelen anarşi, yani Tevaif-i mülûk devrinde faaliyetlere geçmişler, her tarafa akınlar ve garetler yaparak ve aynı zamanda birbirleri ile mücadele ederek, Doğu Anadolu’nun savaş alanı halini almasına neden olmuşlardır.